وجوه و معیارهای ترجیح قرائات در تفسیر طبری

نویسندگان

محمدفاروق آشکار تیزابی

چکیده

جامع البیان عن تأویل آی القرآن محمد بن جریر طبری، یکی از مشهورترین تفاسیر مأثور اهل­ سنت است که در قرن سوم قمری به رشته تحریر درآمده است. روش تفسیری طبری در این کتاب، غالباً روایی و مبتنی بر روایات پیامبر(ص) و اقوال صحابه و تابعان است. یکی از مهم­ ترین مسائلی که طبری در تفسیر خود به آن پرداخته، مسئله قرائات می­ باشد، بدین صورت که او ذیل آیات، از قرائات مختلف سخن می­ گوید و پس از نقد و بررسی، در هر مورد، قول أصحّ و مرجّح را انتخاب و بیان می­ کند. طبری در این زمینه، از چنان تسلط و توانایی برخوردار است که تنها یک حافظ و راوی زبردست در علم قرائت به نظر نمی‏ آید، بلکه او عالمی کم‏ نظیر و ناقدی توانا است که در میان انبوه قرائات و روایات مختلف، اندیشه عمیق و نقّاد خود را به کار می‏ گیرد و به کمک معیارهای متنوع همچون: اجماع قاریان و قرآن‏ دانان یا پرهیز و خودداری آنان در مورد قرائتی خاص، هماهنگی قرائت با سیاق آیه و دیگر موارد مشابه، هماهنگی با قواعد و شیوه معروف زبان عرب، هماهنگی با تفسیر اهل تأویل، هماهنگی با رسم الخط قرآن، سهولت لفظی و تناسب معنوی یکی از قرائتها و غیره، سره را از ناسره نشان می‏ دهد و هرکدام را در جای خاص خویش می‏ نشاند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر سیاق در ترجیح قرائات در تفسیر طبری ‏

ابن جریر طبری صاحب تفسیر «جامع البیان عن آی القرآن» در تفسیر آیات به مسئله اختلاف قرائات توجه داشته و با ‏توجه به ضوابط و معیارهای خود یکی از وجوه قرائت را اختیار کرده است. با تأمل در مواردی که ابن جریر یک وجه از ‏قرائت را اختیار کرده، در می یابیم وی در بسیاری از موارد هماهنگی قرائت با سیاق را مؤید یک وجه از قرائت دانسته و ‏بر اساس آن قرائت خود را اختیار کرده است.‏ با توجه به اهمیت موضوع، این ...

متن کامل

رابطه‌ «زمینه‌های اصلی» و «معیارهای» اجتهاد طبری در بررسی و ترجیح آراء تفسیری

پژوهش حاضر با استفاده از روش «تحلیل محتوا» به واکاوی کمّی و کیفیِ رابطه‌ی میان زمینه‌های اصلی و معیارهای اجتهاد طبری در بررسی و ترجیح آراء متفاوت تفسیری در «جامع البیان عن تأویل القرآن» می‌پردازد. بر اساس تتبع نگارنده، طبری در 1952 مورد، به ذکر آراء مختلف تفسیری پرداخته و نظر اجتهادیِ خود را بیان می‌کند که برجسته-ترین نتایج پژوهش درباره‌ی زمینه‌ و معیار آنها بدین قرار است: 1- طبری در چهار زمینه‌ی ...

متن کامل

اسباب نزول در تفسیر طبری

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »جامع البیان عن تأویل آى القرآن« اثر محمد بن جریر طبرى (310 ه .ق.( است. یکى از ویژگى‌هاى این تفسیر، بهره‌گیرى گسترده از اسباب نزول است. هر چند طبرى درباره اهمیّت اسباب نزول سخن نگفته، امّا تفسیر او نشان از تأثیر پذیرى بسیار از اسباب نزول دارد. این تأثیر پذیرى گسترده، از یک سو، به جهت اعتماد طبرى بر نقلها و احادیث است و از سوى دیگر به جهت حجّیت قول صحاب...

متن کامل

مبانی تفسیر نگاری طبری

تفسیر طبری از تفاسیر مهم قرآن است و ابوجعفر محمد بن حریر طبری از مفسران بزرگ مسلمان به شمار می رود. طبری گو اینکه از مبانی تفسیری خود به صراحت سخن نگفته، اما روشن است که با تأمل در زوایای تفسیر وی و چگونگی تعامل او با آیات و آراء مفسران، می توان تا حدودی به مبانی وی دست یافت. این مقاله در پی آن است که به گونة یاد شده به مبانی تفسیری طبری دست یابد، از این روی، در ضمن بحث، از ظاهر آیات، سیاق، حکم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)

ناشر: دانشگاه مذاهب اسلامی

ISSN 2252-0678

دوره 10

شماره 39 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023